အဂတိပန္

`နာဲေမတၱာမန္´ အာတ္မိက္လ၀္ ပေရာ `ဓ၀္အဂတိပန္´ ရ။ ဆက္တုဲ ၾကက္ပတုိန္ထ႟းကုဪ ပေရာဓ၀္အဂတိပန္ ဗြဲဍန္ဍန္ရ။ ``အဂတိ´´ မၢးဂွ္ ဒွ္မံင္အေရ၀္ ဘာသာပါဠိ။ အဓိပါယ္ဗုီမန္ေတွ္ `ဟဂပ္ဂ၀္ေဒၢတ္၊ လအာဟဂပ္ဂ၀္၊ လအာဟြံဗဗြဲ´။ ညးမၢး `အဂတိပန္´ ဂွ္ေရာ
(၁) ဆႏၵာဂတိ= ဗက္စဆႏၵပၞိက္ဇကုတုဲ ပြမေဒၢတ္ဗက္ ပြမဖအာတၜ ဟြံဗဗြဲဓ၀္၊
(၂) ေဒါသာဂတိ= ေထဲပႝတ္တုဲ ပြမေဒၢတ္ဗက္ ပြမဖအာတၜ ဟြံဗဗြဲဓ၀္၊
(၃) ေမာဟာဂတိ= ၀ိ၀ိင္ဟုိတ္မာဲတုဲ ပြမေဒၢတ္ဗက္ ပြမဖအာတၜ ဟြံဗဗြဲဓ၀္၊
(၄) ဘယာဂတိ= ေဖက္ဂၞံက္တုဲ ပြမေဒၢတ္ဗက္ ပြမဖအာတၜ ဟြံဗဗြဲဓ၀္။

စပ္ကုဪဓ၀္ အဂတိပန္၀ြံ က်ာ္ႀတဲတြံလ၀္ ဿအဂတိသုတ္၊ ကႜဳင္နဴ အဂၤုတၱရနိယာယ္ေရာင္။ တုဲပႜန္ ဿသိဂၤေလာ၀ါဒသုတ္ေလ၀္ က်ာ္ႀတဲထပ္တြံလ၀္ စပ္ကုဪအဂတိပန္၀ြံရ။
``ႀယၜပူဂုဪမြဲ ေဒၢတ္ဗက္အဂတိပန္တုဲ ယ၀္ေကႜာန္ကေမႜာန္၊ ယ၀္အာဂတပႜတရၜ၊ ယ၀္သၢဳတ္သြာတ္မြဲမြဲမၢး ပူဂုဪဂွ္ စရာဲဂႜဳပႜဳတ္ တုပ္သၞဟ္ကုဪ ဗတမ္ဂိတုေစြက္အုိတ္ရ။ ႀယၜပူဂုဪမြဲ ေ၀င္ပဲါနဴ အဂတိပန္တုဲ ဖအာတၜ၊ ေကႜာန္တၜကေမႜာန္၊ အာဂတပႜတရၜ၊ သၢဳတ္သြာတ္မြဲမြဲမၢး ဂုဏ္စရာဲပူဂုဪဂ္ွ ဒယွ္တမၛ၀္ ယးတၞးတၜ ညံင္ရၜဂိတုေပင္ရ။´´ (ဣ၀ြံ မဒွ္ဂလာန္က်ာ္ႀတဲ ဿအဂတိသုတ္၊ အဂၤုတၱရနိကာယ္။)

ဿဂႜးက၀္တၝဲဏံ၀ြံ ေသႝာ၀္ေသႝာတ္ စပ္ကုဪအဂတိ ဍဳင္လုဪဟြံဟုီ ျပဌာန္လ၀္ ဥပေဒ ဗြဲႀကံင္မၝဳိဟ္ ဂြံဆုဪေကတ္မာန္ရ။ ဆဂး ဍဳင္လၝဳဪ သၞိင္ဟြံေဒၢတ္လၝတ္ ဓ၀္သၞိင္စွ္ျပကာတံဂွ္ ဖအာတၜမံင္ အဂတိပန္၀ြံ ဂြံဆုဪေကတ္ရ။

ဿဒႝာဲဏံ၀ြံ ဂလာန္စပ္အာကုဪ ``ဓ၀္သၞိင္စွ္ျပကာ´´ တုဲ သြက္ဂြံဒွ္ဗဟုသုတ ေျမာ္ထ႟းကုဪညိပႜန္ရ။
ဓ၀္သၞိင္ (၁၀) ျပကာမၢးဂွ္ ...
(၁)ဒါန= ပြမသႜးပြးကုဪဒါန္ ကုရတ္ပိျပကာ၊ ကုေကာန္ဍဳင္ကြာန္။
(၂)သှလ= ပြမသဒးမင္မြဲ သှလမသုန္ ဗြဲမဗုိန္ဇၞအ္။
(၃)ပရိစၥာဂ= ပြမသႜးပြး ပၚပရအ္ေဇြာအ္မ ကုညးလ်ဳိင္ဍဳင္ကြာန္၊ ပြမဒးဖန္ဖက္ကုဪ ပေရင္ကေမႜာန္ ကုညးဍဳင္ကြာန္။
(၄)အဇၨ၀= ပြမလဂူတပ္တး။
(၅)မဒၵ၀= ပြမဟုီဂး ေဒၢတ္လၝတ္ ဗြဲမဍဳိန္ေဍာတ္ ဇိပ္ဂႜိပ္။
(၆)တပ= ပြမမင္မြဲလ၀္ ေဒၢတ္လၝတ္ မပတံသှလမသုန္ ဗြဲမခုိင္ကႜဳိက္၊ ပြမေဒၢတ္လၝတ္ ဓမၼ၀တ္၊ ေလာက၀တ္။
(၇)အေကာဓ= ပြမဟၞဲကုဪေထဲပႝတ္။
(၈)အ၀ိဟႎသ= ပြမဟဂြံပ်ဲပ်ာံ ေကာန္ဍဳင္ကြာန္။
(၉)ခႏၱှ= ပြမေအင္ဒုင္။
(၁၀)အ၀ိေရာဓန= ပြမဟဂြံေစွ္စး ကုပၞိက္ဆႏၵ ညးဍဳင္ကြာန္၊ ပြမဒးအုပ္ဓုပ္ မင္မြဲဍဳင္ နကုဪပၞိက္ဆႏၵညးဍဳင္ကြာန္။

ဓ၀္ (၁၀) ျပကာ၀ြံ မဒွ္ေဒၢတ္သၞိင္ ညးမမင္မြဲ ဍဳင္ကြာန္တအ္ ဒးေဒၢတ္ေရာင္။ တၝဲဏံ ပုိယ္ဂံြဆုဪ ဿဂႜးက၀္ဏံ ဍဳင္လၝဳဪ ႓ုိန္ဒွ္ဍဳင္ ဗုဒၶဘာသာ ဟြံေသင္ကုီေလ၀္ ဗုီေသႝာ၀္ေသႝာတ္ အုပ္ဓုပ္ဍဳင္တအ္ဂွ္ ဗဗြဲကိတ္ညှမံင္ကုဪ ဓ၀္စွ္ျပကာ လတူဏံ ဂႜဳိင္ဂႜဳိင္ဂွ္ ဂြံဆုဪေကတ္မာန္ရ။